(තාරකා විද්‍යාවේ අතීත පියසටහන් 1 කොටස හා සම්බන්ධවීමට)
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1610
මෙම වකවානුවේදී ගැලීලියෝ ගැලීලි ඔහු විසින්ම මහත් වෙහෙසක් දරා වර්ධනය කරගත් දුරේක්ෂය උපයෝගීකර ගනිමින් සිදුකල නිරීක්ෂණ වැදගත් ස්ථානයක් ගනී. ගැලීලියෝ ගැලීලිට පෙර ඕලන්ද ජාතික හැන්ස් ලිපර්ෂේ විසින් කාච තාක්ෂණය ප්‍රායෝගිකව භාවිතයට ගෙන දුරේක්ෂ නිර්මාණය කර ඇත.
නමුත් මොවුන් මේ දුරේක්ෂ තාරකා විද්‍යා නිරීක්ෂණ සඳහා එතරම් යොදාගෙන නොමැත.ගැලීලියෝ ගැලීලි තම දුරේක්ෂය උපයෝගී කරගනිමින් මෙතෙක් කිසිවකුත් දැක නොතිබූ විශ්වීය විභූතිය ලෝකයා වෙත දිග හරිනු ලැබීය.ගැලීලියෝ තම දුරේක්ෂය භාවිතයට ගනිමින් මෙතෙක් පියවී ඇසින් දැක නොතිබූ තාරකා රැසක්ම හදුනාගත්හ.තවද එවකට විශ්වාස කල ඈත අහසේ වලාකුලක් මෙන් පෙනෙන තාරකා පොකුරු වාළාකුල් නොව ඒ ආකාරයට පෙනෙන්නේ තාරකා දස දහස් ගණනක එකතුවක් බවත් ඔහු පෙන්වාදී ඇත.ග්‍රහලෝක නිරීක්ෂණය කෙරෙහි දැඩි ඇල්මක් දැක්වු මොහුගේ ප්‍රථම අවධානය යොමුවී ඇත්තේ අපගේ චන්ද්‍රයාටය. ඇරිස්ටෝටේලියානුවන්ගේ පරිශුද්ධ ගෝල සංකල්පයට අනුව සඳයනු සුමුදු මතුපිටක් ඇති ගෝලයක් බවට විශ්වාස කලද ගැලීලියෝ සඳයනු සුමුදු පෘෂ්ඨයක් ඇති ගෝලයක් නොව කඩතොළු ආවාට වලින් පිරි පෘථිවිය බඳුවූ ගෝලයක් බවපෙන්වාදී ඇත.ගැලිලියෝගේ මිළග අවධානය යොමුවී ඇත්තේ බ්‍රහස්පතීග්‍රහයා වෙතයි.ඔහු බ්‍රහස්පතීග්‍රහයාට චන්ද්‍රයින් සතර දෙනෙක් ඇති බව සොයාගත්හ. එපමණක් නොව හිරුට සමීපව ඇති බුධ ග්‍රහයාගේ චලිතය පිළිබඳවද ඔහු විසින් අධ්‍යයනය කර ඇති බව සඳහන්වේ.තවද හිරු ලප හඳුනාගත් මොහු එම හිරු ලප වසරේ එක් එක් කාලයන්හිදී දැකිය හැකිබව නිගමනය කර ඇත.පසු කලෙක ගැලීලියෝ අන්ධ භාවයට පත්වී ඇත්තේ දුරදක්නය මගින් සූර්යා එක එල්ලේ නිරීක්ෂනය කිරීම හේතුකොට ගෙන බව සැලකේ.
ගැලිලියෝ ගැලිලි
ගැලීලියෝ සිතියම් ගත කළ සූර්යය ලප
ගැලීලියෝ සිතියම් ගත කළ චන්ද්‍රයා
ගැලීලියෝ දූරේක්ෂය
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1655
සෞරග්‍රහමණ්ඩලයේ අලංකාර ග්‍රහයකු වන සෙනසුරුග්‍රහයාගේ වලලු පද්ධතියක් ඇති බවට මෙම වර්ෂයේදී සොයාගෙන ඇත. ක්‍රිස්ටියන් හයිජන් නම් විද්‍යාඥයා විසින් මෙලෙස සෙනසුරු වලලු පද්ධතිය සොයාගෙන ඇත.තවද සෙනසුරුගේ ප්‍රධාන උපග්‍රහයාවන ටයිටන්ද මොහු විසින් සොයාගත්තකි.මෙය දුරේක්ෂ තාක්ෂණයේ දියුණුව පිළිබඳ සාක්ෂිදරයි.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1663
ප්‍රථම පරාවර්තක දුරේක්ෂය නිර්මාණය වීම ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1663 දී සිදුවිය.ස්කොට් ජාතික විද්‍යාඥ ජේම්ස් ගෙගරි විසින් මෙලෙස පරාවර්තක දුරේක්ෂය නිර්මාණය කර ඇත.විශාල විවරයක් සහිතව උපරිමයෙන් ආලෝකය ග්‍රහණයවන අයුරින් සකස් කර ඇති මෙම දුරේක්ෂය කාච වෙනුවට දර්පණ භාවිතාකර ඇත.ඊට පසු පස් වසරක් තුලදී මෙම දුරේක්ෂය අයිසෙක්ට් නිව්ටන් විසින් වැඩි දියුණුකර ඇති බවට සැලකේ.මෙලෙස දියුණු කර ඇති දුරේක්ෂය “නිව්ටෝනියානු” දුරේක්ෂය ලෙස ලොවට හදුන්වා දුන්හ.
නිව්ටෝනියන් දුරේක්ෂය
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1705
මෙම වර්ෂයේ දී එඩ්මඩ් හැලී නම් විද්‍යාඥයා වල්ගා තරු හෙවත් ධූමකේතු පිළිබඳව සංඛ්‍යාලේකන එක් රැස් කිරීම සිදුකරනලදී.මේ අනුව මෙම ධූමකේතු අවුරුදු 76 කට වරක් දිස්වන බවත්,1456 සහ 1682 යන වර්ෂයන් දෙකෙහි දිස්වූයේ එකම වල්ගාතරුවක් බවත් එඩ්මඩ් හැලී විසින් ලොවට ප්‍රකාශ කොට ඇත.එසේම 1758 දී දිස්වූ වල්ගාතරුව “හැලීගේ ධූමකේතුව” ලෙස නම් කර ඇත.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ 1750
නිකලස් ඩී ලැක්යිලේ විසින් සිතියම් ගතකල තාරකා සිතියම
ප්‍රංශ ජාතික විද්‍යාඥ නිකලස් ඩී ලැක්යිලේ විසින් දකුණු අහස් කුස සිතියම් ගතවිය.ඔහු දකුණු අහසෙහි ඇති තාරකා දස දහසකට අධික ප්‍රමාණයක් නම් කර නව තරු නාමාවලියක් හදුන්වා දුන්හ.තවද හැලි සහ තවත් විද්‍යාඥයින් පිරිසක්ද මෙලෙස දකුණු අහස පිළිබඳ එලි දැක්වූ නාමාවලි ද බොහෝදුරට අංගසම්පූර්ණවේ.මෙම නාමාවලියේ අඩංගු ඇතැම් තාරකා වර්තමානයේද භාවිතා කරන නාමාවලියේ අඩංගුව ඇත.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ1781
පියවී ඇසට නොපෙනෙන ග්‍රහලොවක් සොයා ගැනීම ක්‍රි.ව1781 දී සිදුවිය.එය විලියම් හර්ෂෙල් නම් විද්‍යඥයා විසින් තම දුරේක්ෂය ආධාරයෙන් සොයාගෙන ඇත.මෙම ග්‍රහලොව යුරේනස් ග්‍රහලොවයි.යුරේනස් ග්‍රහලොව ප්‍රථමයෙන් ඔහු ධූම කේතුවක් යැයි සැලකූවද පසුව ඔහු විසින් එය ග්‍රහලොවක් බව සාක්ෂි සහිතව හදුන්වා දුන්හ.
ක්‍රිස්තු වර්ෂ1784
ප්‍රථම වරට තරු පොකුරු සහ නිහාරිකා අඩංගු කොට නාමාවලියක් එළිදැක්වීම මේ වර්ෂයේදි සිදුවිය. චාල්ස් මෙසියර් විසින් එළිදැක්වූ මෙම නාමාවලිය මෙසියර් නාමාවලිය ලෙස හැදින්වේ.මෙම නාමාවලිය ලොවපුරා ඉතාමත් ප්‍රසිද්ධ වූ අතර මෙය 21 වන සිය වසේදී තරු පොකුරු සහ නිහාරිකා පිළිබඳ අධ්‍යනයට යොදාගනී.
තෙවන කොටස
Read More
